Plattdeutsche Predigt to Wihnachten
öwer
Jesaja 9, 1 6
Dat Volk, dat inn Düstern tappt,
süht een
groot Lücht;
de wahnt, wo dat donker is,
wiest dat de Richt.
Ehr Leed giffst du luuden Klang,
Freid bringst du ehr;
vör di künnt se glücklik ween,
as wenn Aarnt weer.
As harrn se veel Beute makt,
de utdeelt ward.
Denn
dörbraken hest du `t Holt,
dat drückt so hart.
De Drievers ehr Stock maakst du
heel kört un kleen;
jüst so is de groote Sieg
bi Midian ween.
Un all de oll Steevels, de
dröhnt dör dat Land,
de blootversmehrt Mantels weern
int Füer verbrannt.
Denn born ist för uns een Kind,
för uns een
Söhn;
hett `t Seggn öwer alle Welt
un Macht alleen.
Sien Namens sünd: Wunnerbor-Raad,
de Herr is stark,
uns Vader up ewig Tied,
Freeden sein Wark.
Un groot schall sien Herrschaft ween
up Davids Thron;
sien
Freeden hett nooit een Ennn;
Recht is sien Doon.
Sien Riek, dat schall mächtig ween
un groot un wied;
all Lü schalln sik frein tohoop
up ewig Tied.
Miene leewen Frünnen, disse Wöör ut dat Ole
Testament sünd een Wihnachtsleed dat öllst Wihnachtsleed, dat
dat gifft up de Welt. Verdanken doon wi dat de Prophet Jesaja. Jesaja weer
nicht bloot een grooten Prophet; he weer ok gewaltigen Dichter. Datt ’n dat een
beeten marken kann, dorüm heff ik dat in Riemels brocht.
Man in dit Wihnachtsleed fallt up: Dor is nix van Maria un Joseph,
nix van de Krüff inn Stall, nix van de Herders up dat Feld un nix
van de Steernkiekers ut dat Mörrnland. Denn dit Wihnachtsleed is all
langen, langen för Wihnachten upschreeven. De Prophet Jesaja hett all
söbenhunnert Johr vör Christus leevt. Man he weer nu mol een grooten
Prophet, un he kunn allerhand vörrutsehn, wa anner Lü gonnix van
weeten. Dat Wihnachtsfest 1999 met sein Predigttext van Jesaja kann uns dorto
anstöten, datt wi mol nahdenken öwer dat, wat de Prophet dormols van
Wihnachten all vörrutsehn hett. Dat is ganz good so, denn de Gelehrten
strieden sik all langen dor öwer, off dat Wihnachten denn wohrhaftig so
passeert is, as dat in de Bibel steiht. Se meenen, vööllicht weer
Jesus gonnich in Bethlehem born, man in Nazareth. Eerst recht gahn de Ansichten
dor wied öwer utn anner, wat dat met de Jungfroengebort up sik hett.
Met all dat bruuken wi uns dit Johr nich befaten, wenn wi uns an dat holln, wat
Jesaja vörrutsehn hett.
I.
Jesaja schrifft: Dat Volk, dat inn Düstern tappt,
süht een Lücht. Lücht inn Düstern dat is
wat Goods. Dat kann uns bewohrn för Gefohr. Dat kann uns Moot geben, wenn
uns de Utsicht verlasten will. Düster is dat nich bloot, wenn
bi Elektrizität utfallt un wi nix mehr sehn. De Bibel brukt dat Woord
düster, ok, wenn dat üm uns Weeten un Denken, wenn
dat üm unsen Geist geiht. Wenn wi uns up wat binah gonnich mehr besinnen
künnt, seggn wi: Dat is mi bloot noch ganz düster in
Erinnerung. De Bibel seggt: Bi uns is dat düster, wenn wi nix
van Gott weeten. Un hell ward dat üm uns, wenn uns een
veel van Gott seggn deit.
Wi leevt in eene Tied, dor hebben allerhand Lü met Religion,
met Bibel un Kark nich mehr veel ann Hoot, as se seggn. Se
wulln sik ehrn Globen sülvst maken. Se wulln free ween van
Bevormundung, as se meenen. Man wat künnt wi van Gott weeten,
wenn dat allns bloot ut uns sülvst kummen schall? Tappen wi dor nich ok
in`n Düstern, as de Prophet Jesaja seggt? Wat weet uns eegen
Verstand denn van Gott? Of Gott van uns wied weg is of dicht bi uns? Of he uns
böös is, of he uns leev hett? Een Gott vull Rache, een Gott vull
Gnaad? Wat weet uns Verstand dor denn van? In uns Gesangbook heet
dat:
All unsWeeten un Verstand
is van Düüsternis
ümgeben,
wenn nich, Gott, dien Geist un Hand
uns gifft hellet
Licht to ’n Leben.
Allns, wat uns de Bibel öwer Gott seggn kann, bringt
Lücht in uns Hart, bringt uns Moot, Toversicht un helpt, datt wi mehr
tofreede uns glücklik ween künnt.
II.
Nu kann Jesaja uns in een Wihnachtsleed nich gliek
allns vertelln, wat wi van Gott weeten schulln. He spezialiseert sik hier
mehrstendeels up e e n Thema; un dit Thema heet: Krieg un Freeden.
He predigt: Gott kummt un bringt Freeden in de Welt. Gott
kummt as een Freedensfürst. Kummt uns dat nich spanisch vör?
Grood in uns Johrhunnert hett dat veel mehr Krieg geben un veel mehr
Doode as in anner Tieden. Wat is dat dormet, datt dat Kind, dat Wihnachten born
is, Freeden in de Welt bringt? Ik bün nich so klook, dat ik seggn kann:
För mi is dat allns ganz klor. Man gonnix seggn will ik ok
nich.
Dat gifft allerhand Lü, de sünd
öwertüügt: Krieg un Freeden hett wat met Politik to doon,
un Politik hüürt nich in de Kark un nicht in de Predigt. Jesaja
denkt dor anners un ik ok. Ik meen, dat gifft nix, wo Gott nich tostännig
is. Ok all de Frog, seggn wi ton Krieg Jo of seggn wi Nee, is ne Frog nah
unsen Globen. Is Gott nu een Freedensfürst, as Jesaja
schrifft? Ik meen: Jo. Gott makt keen Krieg. Krieg ward van Mischen makt. Gott
gifft de Minschen Freeheit; un Freeheit is den Minschen sien een un allns. Gott
gifft ok Freeheit, datt wi Krieg maken un Krieg laaten künnt. Gott keem as
een lütt Kind in uns Welt. Gifft dat een grötteren
Ünnerscheed as dissen: Krieg un een lütt Kind? Macht un Ohnmacht?
Gewiß, datt dat Jesuskind born weer, dormet weer de Krieg noch nich ut de
Welt verswunnen. Un doch weer sien Kummen een düütlich Teken gegen de
Krieg. Wenn ok in uns Johrhunnert besünners veel Krieg ween is, so
hett dat doch ok in uns Johrhunnert mehr Protest gegen de Krieg geben as in
öllere Tieden. Friedensbewegung, Kriegsdienstverweigerung, Zivieldienst,
Pazifismus… Gott sien Freedensriek, van dat Jesaja predigt, is noch nich dor.
Man wi sünd dorhen ünnerwegens.
Wenn Lü vertelln van de goode ole Tied, denn seg
ik: Ik glöw nich an de goode ole Tied. In de ole Tied weer de Krieg
mehrstendeels ne Saak, de sik van sülvst versteiht. In uns Tied
sünd wi kritisch worden un söken dornah, datt wi de Krieg ümgahn
künnt. In de ole Tied weern sik Katholiken un Protestanten fiend. In
uns Tied versöken se, datt se näger ton anner
kummen.
III.
Wat fangt wi nu an met dat Tweedusend un sövenhunnert Johr
ole Wihnachtsgedicht van Jesaja? Wihnachten is nich bloot een Fest ton
Eten un Drinken un Pakete-Verschenken. To Wihnachten hört ok noch wat, dat
köst gor keen Geld. Dat is öwerall möglik, ganz gliek, wa wi
grood sünd. Ganz gliek ok, wo jung of wo old wi sünd. Un dit een is
heel nödig. Wenn dit een dor nich bi is, denn künnt wi freeten un
supen, so veel, as wi wulln denn ward dat bi uns nich Wihnachten. Ik
nöm dat mol de Wihnachtsgedenaken. Up de künnt wi nich
verzichten. Wenn Hochtied is, un de Brögam denkt gonnich an siene Bruut,
denn is dat keene rechte Hochtied. Wenn Wihnachten is, un wi hebbt gor keene
Wihnachtsgedanken, denn is nich wohrhaftig Wihnachten. Man wat sünd dat
Wihnachtsgedanken?
Wihnachtsgedanken sünd wat Schöns. Wenn twee Minschen
sik leev hebbt, man se sünd wied vann anner weg, denn frein se sik
doch, datt se ann anner denken künnt, un se doon dat geern. Wi
künnt Wihnachten dor an denken, datt dat so utsütt, as weer Gott heel
wied weg; un doch is Gott to de Minschen up de Eer kamen as een lütt Kind.
Un een lütt Kind is doch wat ton Frein. Een Kind is för
uns born. So seggt all Jesaja. Een lütt Kind deit uns nix
Böös. Dat kiekt uns bloot fründlich an un lacht uns an. Dör
dat Kind, dat Wihnachten för uns born is, seggt Gott uns: So
fründlik bün ik to de Minschen.
Jesaja met sien Wihnachtsleed will uns helpen to goode
Wihnachtsgedanken. He will uns helpen, datt wi Freeden hebbt: Freeden met uns
sülvst, Freeden met anner Minschen, Freeden met Gott. Wenn dat dor denn bi
rutkummt, denn is ok bi uns wohrhaftig Wihnachten.
Amen.
Dr. Ernst Arfken
z.Zt. MTS-Str. 4
18556 Altenkirchen
Tel. 038391 – 12326 |